In 90% van de gevallen wordt een trage schildklier veroorzaakt door de auto-immuunziekte Hashimoto. Hierbij valt het immuunsysteem je eigen schildklierweefsel aan en ontstaat er schade. Dit alles zorgt ervoor dat je schildklier ontstoken raakt en niet langer voldoende schildklierhormonen kan produceren. Er zijn echter ook gevallen waarbij mensen lijden aan een vertraagde werking van hun schildklier door een ander gezondheidsprobleem.

De oorzaak wordt nog te weinig in kaart gebracht

Helaas wordt door onze artsen nog steeds niet altijd grondig bekeken wat de oorzaak is van hun trage schildklierklachten. Het is echter enorm belangrijk het onderscheid tussen de trage schildklier en de auto-immuunziekte Hashimoto te maken. Artsen starten nog vaak op basis van een te eenvoudige bloedwaardentest vrij snel op met schildkliermedicatie.

Het probleem ligt hem in de diagnosticering. In de bloedwaarden worden vaak enkel de TSH (en FT4) gemeten. Als deze afwijkend zijn, wordt er soms te snel overgegaan tot behandeling zonder goed de oorzaak uit te zoeken. Terwijl het net veel krachtiger is om meer rechtstreeks de oorzaak te gaan behandelen!

De ziekte van Hashimoto is namelijk geen standaard schildklierziekte, het is een auto-immuunziekte. Dit wil zeggen dat je het immuunsysteem moet behandelen om echt succesvol te zijn. Dit kan je niet alleen met medicatie doen, maar ook met leefstijl- en complementaire interventies.

Testen maar...

Om een goed zicht te krijgen op jouw case en een goede start te maken, heb je een complete testing nodig door je (huis-)arts. Dit overzicht kan je bekomen aan de hand van een bloedafname van een volledig 'schildklierpanel' [1] bestaande uit volgende metingen:

• TSH (Schildklier stimulerend hormoon): idealiter ligt deze waarde onder de 2 (referentiewaarden labo zijn 0.4 - 4 mU/l)
• FT4 (Inactief schildklierhormoon): idealiter ligt deze waarde in het midden van de referentiewaarden van het labo.
• FT3 (Actief schildklierhormoon): idealiter ligt deze waarde aan de bovenkant van de referentiewaarden van het labo.
  
• Antistoffen Anti-TPO
• Antistoffen Anti-TG
  
  

Let op. De FT3 wordt niet meegenomen in de meting wanneer de FT4 binnen de referentiewaarden valt, hier moet je bij de opmerkingen extra om vragen. Meer nog, je dient het zelfs met aandrang te vragen! Vraag dus aan je arts om dit duidelijk te vermelden bij de aanvraag.

Wil je arts niet meewerken in het prikken van je FT3-waarde of antistoffen?
Overweeg dan een extra test af te nemen bij www.bloedwaardentest.nl
Er zijn veel prikpunten te vinden in Nederland (ook vlakbij de Vlaamse Grens) zodat je makkelijk de bloedafname kan doen. Sowieso dien je het resultaat goed te bespreken met je arts en therapeut. Ga niet zelf dokteren, tenzij je goed getraind bent hierin. Wens je een second opinion? Dan kan je met mij een kompasgesprek inboeken.

Heb je alle bloedwaarden op een rijtje, bewaar het verslag dan goed. Eigenlijk is het dan vrij simpel. Heb je positieve antistoffen dan weten we dat je immuunsysteem je schildklier aanvalt en we spreken van de ziekte van Hashimoto. De oorzaak van je klachten is gevonden.

Opgelet! Er zijn twee uitzonderingen:

1) Een uitzondering tijdens en na de zwangerschap:

Was je minder dan 1.5 jaar geleden zwanger en ontdekte je in deze periode antistoffen, dan kan het zijn dat we spreken over Postpartum Thyreoïditis; een schildklierontsteking die na de zwangerschap optreedt. Deze kan vanzelf overgaan.

2) Een uitzondering betreffende enkel een positieve anti-TG:

- Is je Anti-TPO positief en de anti-TG negatief, dan spreken we over de ziekte van Hashimoto.

- Is je Anti-TPO negatief en de anti-TG positief kunnen we spreken over de ziekte van Hashimoto maar niet met volledige zekerheid. Er zijn echter ook mensen zonder schildklierziekte die verhoogde antistoffen tegen Thyreoglobuline hebben. Het volledige plaatje dient dan in beeld gebracht te worden om te weten of er een behandeling dient opgestart te worden.

Wat als er geen antistoffen zijn?

Des te beter, dan heb je in ieder geval geen auto-immuunziekte.
Dan kan je spreken van een trage schildklier die veroorzaakt wordt door één of meerdere andere oorzaken.
Dit wordt in sommige bronnen ook wel Non-Thyroid Illness Syndrome, kortweg NTIS, genoemd [2].
Er is een samenhang met het 'Reverse T3 syndrome' [3] waarover ik later in een ander blogartikel meer zal vertellen.

In dit geval zijn er, naast erfelijke aanleg, grofweg 3 groepen aan oorzaken [4] te onderscheiden:

1. Tekorten aan stofjes

• Een tekort aan bouwstoffen om schildklierhormoon te maken zoals o.a. jodium, tyrosine en ijzer
• Een tekort aan co-factoren om schildklierhormoon om te zetten zoals o.a. selenium, magnesium en zink
• Verkeerd lipidenprofiel; zijnde een verstoord Omega 6 - Omega 3 ratio
• Tekorten aan vitaminen zoals o.a. vitamine A, D en B (waaronder B12)
• Bloedverlies bij een operatie
  

2. Teveel aan toxines

• Hormoonverstorende stoffen zoals o.a. BPA, parabenen, PFAS en pesticiden
• Zware metalen zoals o.a. fluoride, aluminium en kwik
• Overmatig alcoholgebruik en roken
• Het gebruik van sommige medicijnen zoals o.a. lithium, SSRI's, diuretica en maagzuurremmers

3. Systemische problemen

• Chronische, laaggradige ontstekingen
• Chronische ziektes [5]
• Chronische stress (en trauma)
• Tekort aan slaap
• Verstoorde bloedsuikerregulatie, insuline- en leptineresistentie
• Dopamine- en serotonineproblemen
• Verstoorde leverwerking of overbelaste lever
• Verstoorde darmflora
• Oestrogeendominantie en/of progesterontekort
• Te weinig of te extreem sporten
• Het volgen van extreme, belastende diëten
• Voedselallergieën en intoleranties

Bekijk eens welke oorzaken bij jou van toepassing kunnen zijn en ga aan de slag met een therapeut om deze oorzaken te behandelen. Weet dat alle bovenstaande oorzaken uiteraard ook kunnen meespelen in de ontwikkeling van de ziekte van Hashimoto aangezien deze zaken het immuunsysteem activeren...

Waarom is het dan toch zo belangrijk een onderscheid te maken?

Omdat de behandeling ontzettend verschillend is. Je kan veel directer en gerichter aan de slag gaan als je beter weet hoe de vork in de steel zit. Je moet de ziekte van Hashimoto namelijk niet zomaar gaan behandelen zoals een jodiumtekort... Het is niet eenvoudig maar met de juiste begeleiding kan je hele mooie resultaten boeken.

Wil je meer bijleren hierover?
Bekijk dan eens of je wil deelnemen aan mijn groepstraject Hashimoto Ontrafeld.

Van harte veel succes ermee.

BRONNEN

Bij gebrek aan een Belgische patiëntenvereniging verwijs ik in dit artikel meermaals naar de interessante website van de
Schildklier Organisatie Nederland, kortweg het ‘SON’, te bereiken via de website www.schildklier.nl. Voor lezers die de Engelse taal goed machtig zijn, kan je ook bij The National Academy of Hypothyroidism, kortweg het 'NAHIS', terecht via de website https://www.nahypothyroidism.org/.

Verder gebruikte ik deze bronnen:

[1] Meer informatie over diagnose en bloedonderzoek:
https://schildklier.nl/schildklieraandoeningen/de-schildklier/diagnose-stellen/bloedonderzoek/
[2] Meer informatie over het non-thyroid illness syndrome (een trage schildklier die voortkomt uit een ander probleem in het lichaam):
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK285570/

[3] Meer informatie over een verhoorde rT3-waarde:

https://imcwc.com/reverse-t3-syndrome/
[4] Een overzicht van oorzaken van een trage schildklier:

https://schildklier.nl/schildklieraandoeningen/te-trage-schildklier/oorzaken/
[5] Het vaak voorkomen van een vertraagde schildklierwerking bij chronische ziektes:

https://www.nahypothyroidism.org/wp-content/uploads/2014/08/Peripheral-Thyroid-Hormone-Conversion-and-Its-Impact-on-TSH-and-Metabolic-Activity.pdf